Veelgestelde vragen

Sinds 2020 hebben we een eigen Herenboerderij. Een kleinschalige coöperatieve boerderij waarmee we grip hebben op wat we eten. We hebben sinds mei 2020 kunnen genieten van een rijke oogst. Samen met jou willen we dit avontuur verder aangaan en ervaring opdoen rondom ‘samen duurzaam voedsel produceren’.

Hiernaast hebben we de meestgestelde vragen en de antwoorden op een rijtje gezet. De lijst wordt regelmatig van een update voorzien. 

Verder hebben we ook een uitgebreide virtuele rondleiding, waarbij we alles uitleggen en laten zien. Hier worden je vragen vast ook al wel beantwoord.

Hou je niet van klikken? Onze voorzitter legt tijdens dit webinar uit hoe onze coöperatie werkt en neemt je virtueel naar onze boerderij.

Download hier onze informatie-folder in PDF-formaat.

In deze animatie wordt het principe van een herenboerderij uitgelegd:

 

Onderstaande film is opgenomen op de reeds bestaande Herenboerderij Wilhelminapark in Boxtel:

Een Herenboerderij is een kleinschalig coöperatief gemengd boerenbedrijf. Een coöperatie van 200 tot 250 huishoudens is eigenaar en samen hebben ze een boer in dienst die exclusief voor hen het eten produceert dat ze wensen. Denk daarbij aan groenten, fruit, aardappelen, uien en vlees van runderen, varkens en kippen. Een Herenboerderij is 15 tot 20 hectare groot en voedt circa 500 mensen.

De bodem van de Herenboerderij bepaalt wat er in technische zin aan groenten en fruit verbouwd kan worden. De boer maakt na overleg met de leden een teeltplan, waarin staat wat er daadwerkelijk op die grond verbouwd gaat worden en welke dieren er gehouden worden. Op onze boerderij worden ruim 40 soorten groenten verbouwd. Bekijk hier de groentes uit het teeltplan 2021. We hebben runderen, varkens en kippen. In 2021 worden onze appel-, peren- en pruimenbomen verplaatst van de kweker naar onze boerderij.

Vanzelfsprekend eten de Herenboeren met de seizoenen mee.

Het teeltplan wordt zo gemaakt, dat er elke week gemiddeld vijf soorten groenten zijn. Verder heeft elk lid recht op een hoeveelheid eieren, afhankelijk van de productie van de kippen. Vegetariërs eten vanzelfsprekend alleen de groenten, het fruit en de eieren.

We willen er op termijn naartoe dat een 'vleesetende mond' die van de boerderij eet, ongeveer 5 kg rundvlees en 10 kg varkensvlees krijgt. Omdat we nog in de opstartfase zitten is dat momenteel wat minder. Dit jaar wordt er ca. 3 kg rundvlees en ca. 5 kg varkensvlees verwacht per vleesetende mond. Herenboeren zijn dus matige vleeseters. 

We hebben inmiddels ons tweede teeltseizoen er op zitten en we kunnen wel zeggen dat de oogst fantastisch was. Gedurende bijna het hele jaar zijn elke week volop en heel diverse groenten van het land gekomen. Alleen tijdens de wintermaanden is de uitgifte van de oogst niet altijd wekelijks. Ook hebben we al rund- en varkensvlees van onze eigen boerderij gehad. We zijn erg tevreden. 

Elk voorjaar wordt er onder de leden de zgn. 'teelt-enquête' afgenomen, waarbij we als leden hebben aangegeven welke groenten we meer of juist minder willen eten het komende jaar.

Voor de boerderij hebben we ongeveer 200 tot 250 gezinnen nodig, ofwel 500 'monden'. Meedoen betekent dat je als huishouden lid wordt van de coöperatie en eenmalig €2.000 inlegt. Daarnaast betaal je maandelijks contributie, waaruit de kosten die de boerderij maakt, worden betaald. De hoogte van de maandelijkse contributie wordt bepaald door het aantal 'monden' dat binnen je gezin worden gevoed.
Leden van Herenboerderij Goedentijd betalen per mond €13,48 per week, vegetariërs €10,78.

Door eenmalig €2.000 in te leggen, word je voor onbepaalde tijd voor 1/250 deel eigenaar van de boerderij. Je hebt de mogelijkheid om de boerderij te bezoeken (op gepaste tijden) en te zien hoe de producten worden verbouwd. Bedenk: we kunnen het alleen samen. Meewerken is niet verplicht, maar het helpt wel enorm. Alle beetjes helpen.

Door de eenmalige investering is de oprichting van onze kleinschalige, professionele boerderij mogelijk gemaakt. Het geld is nodig om investeringen als hekken, hokken en watervoorziening te realiseren. De grond waarop we boeren, wordt gepacht.

De Herenboerderij kan zichzelf bedruipen en heeft geen winstoogmerk. Houden we toch geld over, dan kunnen de leden besluiten te investeren, of de contributie te verlagen.

In termijnen
Mensen die niet in staat zijn de eenmalige inleg van €2.000 ineens te betalen, kunnen deze in (maximaal 4) termijnen voldoen. Zo wordt de eenmalige investering uitgesmeerd over een periode van één jaar.

Meewerken is niet verplicht, maar het helpt wel enorm. We kunnen het alleen samen. Samen zijn we verantwoordelijk voor het voortbestaan van de boerderij. En bedenk ook: alle beetjes helpen. 

Het runnen van een natuurgedreven gemengd boerenbedrijf (als onze Herenboerderij) is veel werk. Zóveel dat het onmogelijk door de boer in zijn/haar eentje te doen is. Want het klinkt natuurlijk wel leuk: "zónder bestrijdingsmiddelen", maar dat betekent dus ook: veel wieden. We hebben dan ook een flink aantal leden die vrijwillig meehelpen op de boerderij. Naast het werk op het land is er nog meer inzet nodig om de coöperatie draaiend te houden. Daarom zijn er diverse commissies en werkgroepen ingericht, waarin leden participeren. Lees hier verder over meehelpende leden.

Biologisch is de ondergrens. De term biologisch heeft betrekking op de landbouwmethode, oftewel de manier waarop ons voedsel tot stand gekomen is. Er is een keurmerk vereist, om je voedsel biologisch te mogen noemen. Binnen de coöperatie bepalen wij zelf hoe duurzaam we produceren. De voedselproductie is voor onszelf en wordt niet verkocht, waardoor we geen biologisch keurmerk nodig hebben. We weten wat we eten. Wij zoeken naar de ‘meest duurzame vorm van landbouw’. We noemen het zelf ook wel ‘natuurgedreven landbouw’, die verder gaat dan wat is gedefinieerd in de term biologisch

We zoeken naar de draagkracht van de bodem voor voedselproductie, uitgaande van een gezonde bodem in een gezond landschap. Het gebruik van chemische middelen wordt hierbij zoveel mogelijk voorkomen.

In het geval van overproductie bepalen we met de coöperatieleden samen wat we ermee doen. We kunnen het aan de dieren geven of terug aan het land, of een andere bestemming. Er wordt geen voedsel verkocht.

Er zijn geen afhaalpunten anders dan op de boerderij zelf en de wekelijkse oogst is op te halen op:

  • woensdag tussen 15:30 en 17:30 uur, of
  • zaterdag tussen 10:30 en 12:30 uur.

Jouw voorkeursdag kun je aangeven via het bestelsysteem "Happ", waar je als lid toegang toe krijgt. Er is een bushalte voor het erf en de boerderij is ook goed bereikbaar met de auto. 

Uit oogpunt van gemak en duurzaamheid hebben we het concept Herenburen in het leven geroepen. Bij de volgende vraag lees je er meer over.

 

Samen met Herenboeren bij jou uit de buurt vorm je een groepje Herenburen. Met deze groep maak je afspraken wie op welke dagen de oogst gaat ophalen, zodat je niet zelf iedere keer op en neer hoeft te rijden. Gemakkelijk, en bovendien een stuk duurzamer, omdat één Herenbuur al gauw voor bijv. 5 gezinnen de oogst kan ophalen.
Daarnaast is het een leuke manier om met Herenboeren uit jouw eigen omgeving in contact te komen. 

In de toekomst (wanneer we weer met meer mensen tegelijk op de boerderij aanwezig mogen zijn) zien we Herenburen ook voor ons als een carpoolmogelijkheid, waarbij je samen met je Herenburen naar de boerderij gaat. Ook dan gaan gezelligheid en duurzaamheid hand in hand.

Kortom: Herenburen is een concept dat herenboeren met elkaar verbindt en bovendien zorgt voor een beperking van onze CO2 footprint.

De visie van Herenboeren sluit aan bij de persoonlijke motieven van de coöperatieleden: meer grip op wat je eet, consument en producent dichterbij elkaar brengen, dierenwelzijn, eten met aandacht voor landschap en natuur. En samen met anderen! Want het fundament van zo’n Herenboerderij bestaat uit een groep mensen.

Herenboeren Nederland heeft een interessant visie-document opgesteld, waar wij met onze boerderij graag deel van uitmaken. Zie Farming Communities.

Aan de basis van elke Herenboerderij staan 250 huishoudens die eenmalig 2.000 euro inleggen; geld waarmee de boerderij kan worden ontwikkeld. Verder is er geschikte (pachtbare) landbouwgrond nodig, een gebied van 15 tot 20 hectare volstaat. En een belangrijke vereiste: een boer. Hij of zij is de vakman, van alle markten thuis, en in dienst van de coöperatie. De boer zorgt ervoor dat de Herenboeren het eten krijgen dat ze willen.

Met de eenmalige inleg van € 2.000 per huishouden, wordt de oprichting van de boerderij betaald. Denk daarbij aan het aanbrengen van irrigatie, hekken, hokken, rasters, eventuele bodemverbetering, de aanschaf van dieren en de aanplant van bomen, struiken of de aanleg van paden.

De jaarlijkse kosten worden begroot en gedeeld door het aantal personen dat van de boerderij eet. Bij jaarlijkse kosten kun je denken aan pacht, aankoop zaai- en plantgoed, dieren en hun voer, salaris van de boer, en mechanisatie. Elk lid neemt voor 1 tot 5 'monden' af van de boerderij. Hoe meer monden je afneemt, hoe hoger de wekelijkse contributie en hoe meer eten je krijgt. Leden van de Herenboerderij Goedentijd betalen per mond €12,30 per week, vegetariërs €9,80.

Ja, er zijn momenteel 21 Herenboerderijen door heel Nederland. Het is een concept dat toenemend populair is. Hier vind je een overzicht van de Herenboerderijen die al in bedrijf zijn of in oprichting. 

De eerste Herenboerderij is opgericht in Boxtel, Herenboeren Wilhelminapark, vernoemd naar het landgoed waarop zij boeren. De boerderij is in productie sinds voorjaar 2016.