Frans van Hoek, een man met visie
“Dagen, nee weken hebben we gegraven in het veld. We waren op zoek naar de waterleiding. Waar zou die liggen? We hebben logisch nagedacht. Ik heb gezocht met een wichelroede, bespeurde dan een ondergrondse waterstroom, ging graven en graven, maar nee: telkens vond ik niets. De grond op Goedentijd is ook nog eens keihard en droog, het was soms echt bikken. En dat in hartje zomer in de hitte. Het heeft bloed, zweet en tranen gekost. Ik heb hulp gevraagd, en ook gekregen, maar de meesten hielden het niet langer dan een paar uurtjes uit. De ene na de andere vrijwilliger haakte af bij deze klus, en uiteindelijk heb ik het zelf ook maar opgegeven. Ik heb de waterleiding helaas niet gevonden. Te langen leste hebben we maar een graafmachine laten komen en hebben we een nieuwe waterleiding gelegd, en gelijk ook de elektriciteit in het veld. Dat was een goede beslissing”.
We zijn al zó ontzettend ver gekomen. Er is met heel veel mensen keihard gewerkt
Aan het woord is Frans van Hoek, Herenboer en vrijwilliger bij de 'Kerngroep schuur'. Naast Frans wordt deze groep bemand door Wilfred, Armand en Piet. Bij de start in maart jl. zat hij in de 'Kerngroep inrichting' met een zeer veelomvattende opdracht: de inrichting van het hele terrein van de Herenboerderij, zowel buiten als de schuur. De indeling van het terrein kwam bij deze groep terecht, waardoor er in het begin nauwelijks tijd was voor klussen in de schuur. Het land had uiteraard voorrang. Naast de 'Kerngroep schuur' is er nog een grotere groep klussers, die regelmatig de handen uit de mouwen steekt. Frans: “We zijn al zó ontzettend ver gekomen op onze boerderij. Er is met zoveel mensen keihard gewerkt. We hebben gaten gegraven langs de paden het veld in, voor drinknippels voor de varkens, voor de bevloeiing van de kas. En voor de kipcaravan, die op verschillende plaatsen op ons perceel moet kunnen staan. Helaas is dat graven een beetje ondankbaar werk, want uiteindelijk zie je daar niets meer van”.
Onderwijsadviseur met boeren-roots
In het dagelijks leven is Frans onderwijsadviseur van beroep. Hij houdt zich bezig met ICT in het onderwijs en heeft expertise op het gebied van digitaal leren en toetsen, met name in het beroepsonderwijs. Na jaren voor onderwijsorganisaties te hebben gewerkt, is hij vanaf juni zelfstandige geworden. Hij wilde een tijdje een sabbatical hebben, maar is inmiddels al volop aan het werk voor zichzelf. Ik heb een gesprek met Frans in de mooie ruime keuken van zijn zelfverbouwde huis in Tilburg. Hoe komt hij aan dat technisch inzicht? “Klussen is mijn hobby. Ik doe het voor de ontspanning. Ik heb zelf het huis uitgebouwd en heel veel werkzaamheden onder handen genomen. Thuis ben ik inmiddels een beetje uitgeklust, dus kwam er ruimte voor iets anders”.
Frans is opgegroeid in Gilze, als zoon van een loonwerkersfamilie. Nog steeds heeft hij familieleden die boeren in Alphen. “Ik weet wel wat werken op het land is: ploegen, frezen, maaien, bemesten: ik heb het allemaal gedaan. Heel bijzonder: mijn familie kent de boerderij aan de Goedentijd nog van vroeger”, aldus Frans.
Visie op circulair bouwen
Ik wil ervoor pleiten om op Goedentijd maximaal gebruik te maken van tweedehands bouwmaterialen
De laatste jaren is Frans groot voorstander geworden van circulair bouwen. “Het past in de visie van Herenboeren om zoveel mogelijk circulair spullen aan te schaffen. Ik wil er voor pleiten dat we op Goedentijd maximaal gebruik maken van tweedehands bouwmaterialen. Zo hebben we onlangs een tweedehands keuken gekregen, die we gaan plaatsen in de kantine. Als we iets moeten aanschaffen, zouden we erover moeten nadenken, of we het ook tweedehands kunnen kopen. En we zouden er ook op moeten letten of materialen in de toekomst hergebruikt kunnen worden en het milieu zo min mogelijk wordt belast”. Het is voor Frans een sport geworden om bijvoorbeeld op Marktplaats te zoeken naar spullen en bouwmaterialen, en om voortdurend zijn ogen open te houden of er iets bruikbaars te vinden is in zijn omgeving.
Op de Herenboerderij is inmiddels een toilet aangelegd en op dit moment is het klusteam bezig om de kantine om te bouwen tot een keuken/natte ruimte. Dan moet er ook nog een ruimte komen voor de vrijwilligers en een kantoor voor de boer. Frans zou het liefst werken met een duurzaam houten karkasbouw, en die afwerken met strobalen en leemstuc. “In Gilze heb je de leemkuilen, ik heb daar als kind nog op geschaatst in de winter. We zouden daar de leem uit kunnen scheppen, deze zelf prepareren tot leemstuc en daar mee stucen. Ik heb het uitgerekend en het is goedkoper dan traditioneel bouwen. We hebben wel een lange-termijn plan voor de schuur nodig, waarin we prioriteiten moeten stellen. Dan kunnen we geleidelijk naar het duurzaam verbouwen en verbeteren van de schuur toewerken. Daar ligt een belangrijke taak voor de Kerngroep inrichting”.
Samenwerking met commissie Distributie
Een ander groot project dat op stapel staat, is het realiseren van een koelruimte. “In overleg met de commissie Distributie wordt bekeken hoeveel koel- en vriesruimte we nodig gaan hebben. We hebben overlegd met een voedingsdeskundige hierover. Er blijken nog veel factoren onduidelijk, zoals hoeveel fruit er gaat komen, het fruit kan niet bij de kolen en andere groenten opgeslagen worden, en het is nog niet duidelijk hoeveel vlees we op termijn moeten kunnen invriezen. Een goed en energiezuinig idee zou zijn om binnen een koelruimte een vriescel te plaatsen. Vooralsnog hebben we met de voedingsdeskundige afgesproken dat we kijken hoe ver we komen met de huidige melkstal. Daar wordt nu continu de temperatuur en het vochtgehalte gemeten, zodat we kunnen zien hoe lang die ruimte koel blijft bij de verschillende buitentemperaturen”.
Meer klussers gevraagd
We hebben meer mensen nodig, en je hoeft niet technisch te zijn!
Het klusteam bestaat uit een heel aantal enthousiaste vrijwilligers die regelmatig op de boerderij aan het werk zijn. Het is een positieve en energieke groep, die veel zaken voortvarend oppakt. “Superfijn om het zo samen voor elkaar te krijgen. We zijn echt een team. Maar we hebben meer mensen nodig. Ik wil benadrukken: je hoeft niet technisch te zijn. We leggen steeds heel duidelijk uit wat je moet doen. En we vragen nadrukkelijk ook vrouwen om in het klusteam te komen! Er moet nog ontzettend veel gebeuren: schuren en schilderen, de spanten van de schuur moeten met een anti-roest-middel behandeld worden, en er zijn ideeën voor een regenwaterberging. Er moet nog een nieuwe rioolaansluiting komen……en ja……daar moet ook weer voor gegraven worden!”
Heb je interesse om mee te doen met het klusteam, of wil je meer informatie, stuur dan een mailtje naar [javascript protected email address].
Tekst: Miriam Michels
Foto's: Anke Gielen